Najczęstsze choroby
Grypa
W związku ze zwiększoną zachorowalnością na grypę i choroby grypopodobne zachęcamy pacjentów do zapoznania się z tematyką dotyczącą tych chorób.
GRYPA
Choroba o ostrym przebiegu spowodowana zakażeniem układu oddechowego wirusem grypy. Zachorowania u ludzi wywołują typy A i B wirusa grypy. Typ A dzieli się na podtypy w zależności od rodzaju 2 białek na powierzchni cząsteczki wirusa: hemaglutyniny (H) i neuraminidazy (N). Grypę sezonową najczęściej wywołują wirusy podtypów H1N1 i H3N2 (w niektórych sezonach H1N2), w mniejszym stopniu wirus grypy B. To z tych 3 typów wirusa produkowane są szczepionki przeciwko grypie sezonowej.
GRYPA | PRZEZIĘBIENIE | |
ROZWÓJ | ostry początek | rozpoczyna się 1–2 dniowym okresem złego samopoczucia, a objawy narastają stopniowo |
OBJAWY: wysoka gorączka, dreszcze, bóle mięśni, głowy | częściej | rzadziej |
KATAR | mniej nasilony | dominuje |
Grypa może powodować poważne powikłania, takie jak zapalenie płuc lub nawet niewydolność oddechową.
Na podstawie samych objawów lekarz nie jest w stanie w sposób pewny odróżnić grypy i przeziębienia. W znakomitej większości przypadków nie ma to jednak znaczenia. Rozpoznanie zakażenia wirusem grypy i odróżnienie go od innych zakażeń jest natomiast często konieczne u chorych przyjmowanych do szpitala z powodu powikłań grypy (np. zapalenia płuc).
DROGI ZAKAŻENIA – drogą kropelkową (kontaktu z chorym, który kaszląc lub kichając rozpyla drobne kropelki wydzieliny dróg oddechowych, zawierające wirusy), – drogą pokarmową (kontakt z zakażonymi przedmiotami), – do zakażenia niektórymi szczepami grypy może także dojść w wyniku bliskiego kontaktu (np. dotykanie) z chorymi lub martwymi zwierzętami – świniami, ptakami domowymi lub dzikimi. Grypą ptaków można się również zakazić w wyniku spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa lub surowych jaj chorych ptaków.
LECZENIE
1. Odpoczynek, leżenie w łóżku (w razie potrzeby zwolnienie z pracy),
2. Pić odpowiednią ilości płynów (szczególnie, jeżeli przeziębieniu towarzyszy gorączka), np. wody mineralnej niegazowanej albo herbaty (nie powinno się spożywać napojów gazowanych).
3. Na ból głowy,mięśni,gorączkę stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.Najbezpieczniejszy jest paracetamol.
4. Upośledzona drożność nosa-katar-
a) leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa stosowane miejscowo (ksylometazolina, oksymetazolina)- poprawiają szybko drożność nosa (nie wolno ich jednak stosować dłużej niż kilka dni, gdyż stosowane dłużej uszkadzają błonę śluzową nosa i mogą nasilić katar),
b) leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa stosowane doustnie (pseudoefedryna)-poprawia drożność nosa i działa słabo stymulująco na mózg (leku nie powinno się stosować u chorych z ciężkim nadciśnieniem tętniczym oraz niestabilną chorobą niedokrwienną serca),
c) leki przeciwhistaminowe (deksbromfenyramina, cetyryzyna)- mają słabe działanie poprawiające drożność nosa (stosowane są zwykle jako składnik preparatów wielolekowych; uniektórych chorych mogą powodować senność).
5. Kaszel:
a)suchy- leki przeciwkaszlowe takie jak butamirat lub lewodropropizyna. Łagodząco działa również łyżka miodu przed snem.
b) produktywny (jeżeli w oskrzelach obecna jest trudna do odkrztuszenia wydzielina)- można zastosować preparat zawierający gwajafenezynę, ale dane na temat jej skuteczności są sprzeczne. Należy zdecydowanie unikać złożonych preparatów, zawierających zarówno lek przeciwkaszlowy jak i wykrztuśny (najczęściej dekstrometorfan i gwajafenezyna).
Na podstawie artykułu: dr med. Filip Mejza, „Grypa i przeziębienie”, Medycyna Praktyczna, 19.10.2016; https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/61825,grypa-i-przeziebienie